De invloed van de wet- en regelgeving op de doorontwikkeling van de KringloopWijzer

Wat is het Klimaatakkoord?

Het Klimaatakkoord is een belangrijk deel van de Nederlandse invulling van het Klimaatverdrag van Parijs. Nederland heeft zich aan dat verdrag gecommitteerd. De doelstelling is om in 2030 49% minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990. Ook voor de land- en tuinbouw zijn afspraken gemaakt om broeikasgasemissies terug te dringen.

Welke rol speelt de KringloopWijzer in het Klimaatakkoord?

De broeikasgassen die vrijkomen bij het produceren van melk zijn methaan (CH4), kooldioxide (CO2) en lachgas (N2O). Door alle data in de Centrale Database KringloopWijzer gezamenlijk te analyseren, kunnen we in kaart brengen welke bijdrage de melkveehouderij levert aan het behalen van de doelstellingen van het Klimaatakkoord. Hierover rapporteert het programma Duurzame zuivelketen van ZuivelNL.

Hoe worden broeikasgassen berekend in de KringloopWijzer?

In de berekening van de KringloopWijzer van de emissie van broeikasgassen wordt rekening gehouden met de gehele productieketen die nodig is om melk te produceren. Oftewel, de berekening is een optelsom van de emissies die op het melkveebedrijf ontstaan: (pens)fermentatie, mestopslag, voerproductie en energie; en emissies die buiten het melkveebedrijf ontstaan: de productie en aanvoer van mengvoer. Het kengetal emissie broeikasgassen wordt in de KringloopWijzer uitgedrukt in CO2-equivalenten per kg meetmelk.

Meer informatie? Lees de factsheet over het kengetal emissie broeikasgassen per kg meetmelk die medio maart 2021 gepubliceerd wordt.

Heb je een concreet voorbeeld van hoe het Klimaatakkoord de doorontwikkeling van de KringloopWijzer beïnvloedt?

Een recent voorbeeld is de doorontwikkeling van de Koolstofkringloop, de zogenaamde BEC-module: de module van bedrijfsspecifieke koolstofstromen en emissies van CO2-equivalenten. Met deze doorontwikkeling zetten we onder andere de stap naar bedrijfsspecifieke emissies van mengvoer. Diervoeding speelt binnen de melkveehouderij namelijk een belangrijke rol in de uitstoot van broeikasgassen. Zo komt methaan vrij bij de spijsvertering van herkauwers en uit mest. De emissie is voor ieder voedermiddel anders. Daarom wordt voor iedere mengvoersamenstelling de factor berekend voor de uitstoot van CO2 en methaan.

Zo brengt de KringloopWijzer steeds meer bedrijfsspecifieke gegevens in kaart, en worden emissies op individueel bedrijfsniveau inzichtelijk. Als veehouder krijg je met de KringloopWijzer inzicht in je eigen prestaties en kan je waar nodig acties ondernemen om je broeikasgasemissies te verlagen. Bijvoorbeeld door hiermee op te sturen met mengvoer.

Heb je nog een ander voorbeeld hoe wet- en regelgeving de doorontwikkeling van de KringloopWijzer beïnvloedt?

De ontwikkeling naar de berekening van bedrijfsspecifieke emissies van diervoer in de KringloopWijzer sluit tevens aan bij de door de Europese Commissie gepresenteerde Green Deal, waarvan de ‘’Farm to Fork strategie’’ één van de pijlers is. Eén van de uitgangspunten hierin is het verkleinen van de milieu- en klimaatvoetafdruk van het voedselsysteem van de EU. De Commissie onderzoekt hoe een etiketteringsregeling voor duurzaam voedsel, waarin de voedingswaarde en onder andere klimaat- en milieuaspecten van levensmiddelen worden meegenomen, tot stand kan worden gebracht. Daarnaast wordt in deze strategie beschreven dat de Commissie in 2021 een wetgevingsvoorstel en andere maatregelen zal voorstellen om de bijdrage van de EU aan de wereldwijde ontbossing en bosdegradatie te verminderen.

Dit ligt in lijn met de mogelijkheid die vanaf 2021 aan diervoederorganisaties wordt geboden. In 2021 is een start gemaakt met diervoederbedrijven de mogelijkheid bieden tot het aanleveren van regiospecifieke Carbon Footprint data aan de KringloopWijzer. Waarin voorheen gebruik werd gemaakt van een gemiddelde herkomstenmix wordt nu geleidelijk de stap gemaakt richting regiospecifieke herkomsten. Omdat de verschillen van de milieu-effecten tussen bepaalde regio’s, (zoals dit bij soja het geval is) zeer groot kunnen zijn heeft dit ook effect op de uiteindelijke carbon footprint van een product en is het een manier om een bijdrage te leveren aan het verkleinen van de milieu- en klimaatvoetafdruk wanneer bij de inkoop van grondstoffen rekening wordt gehouden met het land of regio van herkomst.

Ragna Leeuw is projectcoördinator bij Agribusiness-Service. Eén van hun klanten is Nevedi, de brancheorganisatie van de Nederlandse mengvoederindustrie. Nevedi is als partner en ondertekenaar van de “Overeenkomst verbeteren mineralenefficiëntie op het melkveebedrijf via de KringloopWijzer” betrokken bij de doorontwikkeling van de KringloopWijzer. Zij focust op het in de praktijk brengen van de vraag die ZuivelNL in 2018 aan Nevedi stelde in het kader van de doorontwikkeling van de koolstofkringloop als onderdeel van de KringloopWijzer: het specifiek berekenen van Carbon Footprints en methaanemissiefactoren van (meng)voeders.

De KringloopWijzer geeft de melkveehouder inzicht in zijn milieu- en klimaatprestaties op zijn bedrijf, waardoor hij/zij nog beter kan sturen op de benutting van mineralen. De rekenregels van deze tool zijn wetenschappelijk onderbouwd en de ontwikkeling ervan wordt gefinancierd door het ministerie van LNV en ZuivelNL. Het beheer van de Centrale Database van de KringloopWijzer ligt bij ZuivelNL.