Effect KringloopWijzer 2024 ten opzichte van 2023

Het verschil is in beeld gebracht voor de kengetallen:
• Stikstofbodemoverschot per ha
• Ammoniakemissie per ha
• Aandeel eiwit van eigen land
• Aandeel blijvend grasland
• Broeikasgasemissies per kg meetmelk
Bij de weergave van de kengetallen wordt ook onderscheid gemaakt in minerale (klei en zand) en organische gronden (vooral veen). Dit jaar wordt voor de eerste keer ook de veenemissie meegenomen als onderdeel van de totale broeikasgasemissie.

Verschil bij broeikasgasemissies het grootst

Voor broeikasgasemissies per kg meetmelk is het gemiddelde verschil met de 2023-versie het grootst, namelijk gemiddeld +13%. Dat is vooral toe te schrijven aan de ‘veenemissie’, die in de 2024-versie in de broeikasgasemissie is meegenomen. Dat wordt immers voorgeschreven door de erkende rekenmethodiek in de zuivelsector (Europese PEFCR). Veenemissie zijn alle emissies die toe te schrijven zijn aan ‘veen’, zowel op het eigen bedrijf als in de gehele keten. Weergave inclusief veenemissies is in 2024 voor het eerst, omdat in deze versie het onderdeel bodemkoolstof (dus ook koolstof in organische (veen)bodems) is uitgewerkt. Overigens, om het effect van de veenemissies te duiden, rapporteert de KringloopWijzer over 2024 ook over de broeikasgasemissies zonder veenemissies.
Niet alleen het meenemen van veenemissies heeft invloed op broeikasgasemissies, ook emissiefactoren zijn geactualiseerd en de allocatie naar melk en vlees is verder verfijnd.

Weergave broeikasgasemissies inclusief veenemissie

Voor alle bedrijven zijn de gemiddelde broeikasgasemissies inclusief veen gemiddeld +13% gestegen ten opzichte van versie-2023. Voor melkveebedrijven waarbij de bodems vooral organisch zijn, stijgt de totale broeikasgasemissie gemiddeld +55%. Dit is verklaarbaar, want het gaat vooral om CO2 die uit organische bodems ontsnapt. Toch hebben de zogenaamde veenemissies ook een effect bij bedrijven die op minerale bodems werken. Veel producten die aangevoerd worden op het bedrijf (vooral voedermiddelen) dragen ook ‘veenemissies’ met zich mee.

Weergave broeikasgasemissie zonder veenemissie

Zonder veenemissies is de gemiddeld broeikasgasemissie in de 2024-versie -4% lager. De belangrijkste redenen hiervoor zijn dat in de 2024-versie ook de lachgasemissie vanuit veenbodems niet meegerekend is en dat de emissiefactor voor methaan van weidegras verlaagd is. Op bedrijven met overwegend organische bodem laat het verschil tussen de 2024-versie exclusief veenemissies en de 2023-versie altijd een verlaging van de emissies zien, gemiddeld -11%. Voor bedrijven met overwegend minerale gronden, is het verschil tussen de 2024- versie exclusief veenemissies kleiner, gemiddeld -3%.

Andere kengetallen

Voor stikstofbodemoverschot is het gemiddelde verschil erg klein, het gemiddeld stikbodemoverschot verschilt tussen de beide versies van de KringloopWijzer is +0.5 kg per ha, afgerond een gemiddelde stijging van +0%. Bij een aantal klei- en zandbedrijven kan het stikstofbodemoverschot behoorlijk omhoog gaan, op bedrijven op veen komt dit niet voor. Het gemiddeld verschil voor de kengetallen ammoniakemissie graasdieren, aandeel eiwit van eigen land en aandeel blijvend grasland is 0%.