Mais in rotatie met grasklaver, noodzaak voor NV-gebieden

Alle agrarische bedrijven in NV-gebieden moeten in 2025 het gebruik van de totale hoeveelheid stikstof vanuit dierlijke mest en kunstmest met 20% verlagen. Dit jaar is er al een stap gezet door de stikstofgebruiksnorm in 2024 met 5% te verlagen.

Bij een oogst van 10 ton droge stof per hectare gras met een ruw eiwitgehalte van 160, wordt er 256 kg stikstof aan de bodem onttrokken. Dit komt overeen met de stikstofnorm voor NV-gebieden in 2025. Het gebruik van grasklaver kan als extra stikstofbron een welkome aanvulling zijn in het bouwplan. Mais in rotatie met grasklaver biedt diverse voordelen, vooral in NV- of GWB-gebieden.

Stikstofbesparing

Door klaver in grasland te mengen, kun je besparen op stikstofgift. De stikstof die klaver vastlegt, komt geleidelijk vrij in de bodem en kan door het gras worden opgenomen, wat de voedingskwaliteit verbetert zonder kunstmest toe te voegen. De bespaarde kunstmest kan dan worden ingezet op grasland met een tekort aan stikstof voor voldoende ruw eiwit in het gras.

Vrijgekomen stikstof bij scheuren

Wanneer grasland wordt gescheurd, komt er stikstof vrij door de mineralisatie van organisch materiaal. Een 3 jaar oude zode levert ongeveer 100 tot 110 kg N voor de volgende teelt, zoals mais. Samen met 40 kg N in de rij en ca. 50 kg uit NLV is dit voldoende voor een goede groei van mais zonder extra drijfmest. Vergeet niet dat kaliumaanvulling (ca. 250-300 kg Kali60) nodig is.

Vermindering van stikstofbehoefte

Klaver kan stikstof uit de lucht binden, waardoor de stikstofbehoefte van gewassen daalt. Dit maakt het gebruik van stikstofrijke drijfmest minder noodzakelijk. Let op: een te hoge toevoer van stikstof kan de grasgroei dominant maken, waardoor klaver minder goed kan concurreren en stikstoffixatie afneemt. Voor arme gronden (NLV < 150) is 25 m³ voor snede 1 en 15 m³ voor snede 2 aan te raden; voor rijkere gronden (NLV < 200) is 25 m³ voor snede 1 voldoende. De bespaarde drijfmest kan weer worden ingezet op grasland voor betere opbrengst en kwaliteit.

Plan de rotatie

De rotatieverplichting voor mais op zand- en lössgrond, waar een rustgewas als hoofdteelt moet worden verbouwd, is in 2023 ingegaan. Voor eind 2026 moet op elk perceel een rustgewas zijn geteeld. Wacht niet tot het laatste jaar, maar maak een meerjarig bouwplan waarin deze rotatie is opgenomen.

Met deze werkwijze zullen de ammoniak- en broeikasgasemissies afnemen, terwijl het aandeel eigen eiwit in het rantsoen toeneemt. Bovendien leidt deze aanpak tot besparingen op de aankoop van voer en kunstmest, wat de CO2-uitstoot per kilogram melk verder zal verlagen.

Over de KringloopWijzer

De KringloopWijzer geeft de melkveehouder inzicht in zijn milieu- en klimaatprestaties op zijn bedrijf, waardoor hij/zij nog beter kan sturen op de benutting van mineralen. De rekenregels van deze tool zijn wetenschappelijk onderbouwd en de ontwikkeling ervan wordt gefinancierd door het ministerie van LNV en ZuivelNL. Het beheer van de Centrale Database van de KringloopWijzer ligt bij ZuivelNL